საყვარელიძე თეიმურაზ

დაიბადა 1931 წელს, ქ. თბილისში.
ხელოვნების ისტორიკოსი, ცენტრის უფროსი მეცნიერი თანამშრომელი ხელოვნებათმცოდნეობის კანდიდატი, სამეცნიერო საბჭოს წევრი.
სამეცნიერო კვლევის სფერო  –  შუა საუკუნეების ქართული ჭედური ხელოვნება და ქართული ხუროთმოძღვრება.
საქმიანობა  –  1983-1999 წლებში იყო ქართული ხელოვნების ისტორიის ინსტიტუტის დირექტორის მოადგილე სამეცნიერო დარგში; 1999-2005 წლებში  –  ინსტიტუტის დირექტორის მოვალეობის შემსრულებელი; არის მრავალი მონოგრაფიისა და გამოცემის სამეცნიერო რედაქტორი.
რჩეული ნაშრომები:  1. ანჩის კარედი ხატი, საბჭოთა ხელოვნება,  N5, თბ., 1976; 2. ვანის წმინდა გიორგის ეკლესიის საკურთხევლისწინა ჯვარი, Ars Georgica, 8-A, თბ., 1979; 3. XII საუკუნის ქართული ჭედური ხელოვნების ისტორიიდან, თბ., 1980; 4. ქართული ჭედური და ფერწერული ხატები, თბ., 1980(გ.ალიბეგაშვილთან ერთად);  5. XIV-XIX სს-ის ქართული ოქრომჭედლობა, ნაკვეთი პირველი (XIV- XVI სს.), თბ., 1987;  6. ქართული ჭედური ხატები, თბ., 1997;  7. გელათი, თბ., 2007 (თანაავტორი);  8.  ქართული ქრისტიანული ხელოვნება, ჭედურობა, თბ., 2008; მეორე გამოცემა 2010  (თანაავტორი).

  1. მოწამეთის საწინამძღვრო ჯვარი, მაცნე, საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის ისტორიის, არქეოლოგიის, ეთნოგრაფიისა და ხელოვნების ისტორიის სერია, 3, თბ., 1965;
  2. ტბეთის ოთხთავის ყდის მოჭედილობა, ძეგლის მეგობარი,  N9,  თბ., 1967;
  3. მივხედოთ ბოლნისის რაიონის ძეგლებს, ძეგლის მეგობარი,  N18, თბ., 1969;
  4. X-XI საუკუნეების ქართული ჯვარი ბერლინში, საბჭოთა ხელოვნება, თბ., 1971;
  5. ვანის წმ. გიორგის ეკლესია, ძეგლის მეგობარი,  N29, თბ., 1972;
  6. რემბრანტის ავტოპორტრეტი ჰააგის მუზეუმიდან, ფრესკა, თბ., 1974;
  7. ნიჩბისის წმ. ნიკოლოზის ეკლესიის დათარიღებისათვის, ძეგლის მეგობარი,  N38, თბ., 1975;
  8. ანჩის კარედი ხატი, საბჭოთა ხელოვნება,  N5, თბ., 1976;
  9. ვანის წმინდა გიორგის ეკლესიის საკურთხევლისწინა ჯვარი, Ars Georgica, 8-A, თბ., 1979;
  10. ქართული ჭედური და ფერწერული ხატები თბ., 1980 (გ. ალიბეგაშვილთან ერთად);
  11. XII საუკუნის ქართული ჭედური ხელოვნების ისტორიიდან, თბ., 1980;
  12. ბოლნისის სიონი, თბ., 1983;
  13. XIV-XIX სს-ის ქართული ოქრომჭედლობა, ნაკვეთი პირველი (XIV-XVI სს.),  თბ., 1987;
  14. ქართული ხუროთმოძღვრება (წინაქრისტიანული ხანიდან მოყოლებული XX საუკუნის 70-იან წლებამდე), საბავშვო ენციკლოპედია, ტ. XII, თბ., 1987;
  15. ორი საწინამძღვრო ჯვარი დავით აღმაშენებლის წარწერით, ჯვარი ვაზისა,  N1, თბ., 1989;
  16. De l histoire des relations georgiennes-gzecquies. Byzance et la Geoirgie, Symposium Athens, 1991;
  17. ქართული ხატები, თბ., 1994 (გ. ალიბეგაშვილთან ერთად);
  18. ქართული ჭედური ხატები, თბ., 1997 (გ. ალიბეგაშვილთან ერთად);
  19. ანჩის კარედი ხატი (ისტორია და თავგადასავალი) საყდარი, 2-3, თბ., 1999;
  20. Medieval Georgian Repousse, Perception of Byzantium and Its Neighbours, ნიუ-იორკი, 2001;
  21. რა გადაგვირჩა მცხეთური ჯვარ-ხატებიდან, საქართველოს საპატრიარქო,  N4, თბ., 2001;
  22. ვახტანგ ბერიძე, Academia, ტ. II, თბ., 2001;
  23. ვახტანგ ბერიძე, ქართული ხელოვნების ნარკვევები,  II,  თბ., 2002;
  24. კახეთის ოქრომჭედლობა, წგნ. კახეთი, თბ., 2005;
  25. საოქრომჭედლო ხელოვნება, სტატია   –   Грузия, Православная энциклопедия, т. XIII, М., 2006;
  26. ქართული ქრისტიანული ხელოვნება, ჭედურობა, თბ., 2008.