Author Archives: admin

(1902, თელავი   –   1984, თბილისი)
ხელოვნების ისტორიკოსი, ხელოვნებათმცოდნეობის დოქტორი (1972), საქართველოს მეცნიერების დამსახურებული მოღვაწე (1979). 1925 წელს დაამთავრა თსუ ისტორიის ფაკულტეტი. 1941 წლიდან სიცოცხლის ბოლომდე მუშაობდა ქართული ხელოვნების ისტორიის ინსტიტუტში. 1972-1984 წლებში მცირე ხელოვნებათა გამყოფილების გამგე იყო. წლების განმავლობაში სწავლობდა ისტორიულ საბუთებსა და წერილობით წყაროებს, განსაკუთრებით ე. წ. მზითვის წიგნებს, როგორც მატერიალური კულტურის ამსახველ ძეგლებს. მისი მეცნიერული მოღვაწეობის მთავარი სფერო იყო მცირე პლასტიკა, კერძოდ  –  გლიპტიკა. ს. ბარნაველის ნაშრომებში განხილულია ქართული გლიპტიკის უნიკალური ძეგლები, მოცემულია ამ დარგის განვითარების საინტერესო სურათი, დაფუძნებული ძეგლების მხატვრულ ანალიზსა და ფართო ისტორიულ მასალაზე. მეცნიერულად შეისწავლა და გამოაქვეყნა ქართული ნივთიერი კულტურის, კერძოდ, მშენებლობის ისტორიასთან დაკავშირებული ძველი საბუთები.
რჩეული ნაშრომები: 1. ქართული დროშები, თბ., 1953; 2. საქართველოს ანტიკური საბეჭდავების ისტორიიდან, საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის მოამბე, ტ. 18, N2, 1957; 3. საქართველოს საბეჭდავები და სხვა გლიპტიკური მასალები, თბ., 1965; 4. Античная глиптика Грузии и её традиции в глиптике средневековья, წგნ:   Античность и античные традиции в культуре и искусстве народов Советского Востока, М., 1978.

ბიბლიოგრაფია

1. ელისაბედ  ბატონიშვილის მზითვის წიგნი, საქართველოს მუზეუმის მოამბე, ტ. 10-B,  1940;
2. ორი გემა, საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის მოამბე, ტ. VI,  N7, თბ., 1945;
3. ახალი წარწერები ატენიდან, საქართველოს მეცნ. აკად. მოამბე, ტ. VII,  N1-2, თბ., 1946;
4. გაერთიანებული  ქართული სახელმწიფოს ეპოქის დროშები, ქართული ხელოვნების ისტორიის  ინსტიტუტის I სამეცნიერო სესია, თეზისები,  თბ., 1946;
5. ხარაგაულის ჯვრის გემა, ქართული ხელოვნების ისტორიის  ინსტიტუტის II სამეცნიერო სესია, თეზისები,  თბ.,  1947;
6. სამთავისის «მეორედ აღმშენებლის» ვინაობა, საქართველოს მეცნ.  აკად. მოამბე,  N9, 1951;
7. ქართული დროშები, თბ., 1953;
8. ტარასი ალექსიშვილის “ქვეყნიური სამოთხე”, საქართველოს მუზეუმის მოამბე, ტ. XV-B, თბ., 1953;
9. მარმარილოს სტელა შავი ზღვის ფსკერიდან, ქართული ხელოვნების ისტორიის ინსტიტუტის XI სესიის მასალები, თბ., 1956;
10. საქართველოს ანტიკური საბეჭდავების ისტორიიდან, საქართველოს მეცნ. აკად. მოამბე, ტ. XVIII,   N2, თბ., 1957;
11. გემა საჩინოდან, Ars Georgica, ტ. 5, თბ., 1959;
12. კამეა სვანეთიდან, Ars Georgica,  ტ. 6 – A, თბ., 1963;
13. «ბეჭდები მუნასიბიანნი» (ქართული გლიპტიკა, წარწერები ბეჭდებზე),   საქართველოს მეცნ.  აკად. მოამბე, ტ. XXX,  N1, თბ., 1963;
14. საქართველოს საბეჭდავები და სხვა გლიპტიკური მასალები, თბ., 1965;
15. განვითარებული შუა საუკუნეების ქართული საბეჭდავების საკითხისათვის, «მაცნე»,  N5, 1966;
16. დავით ბატონიშვილის საბეჭდავი, ძეგლის მეგობარი,  N9, 1967;
17. XIX საუკუნის მოღვაწეთა პორტრეტებისათვის, საქართველოს მეცნ.  აკად. მოამბე, ტ. 51,  N1, 1968;
18. გასათხოვარი ქალის მზითევი XVIII ს. დასაწყისის საქართველოში,   საქართველოს მუზეუმის მოამბე, ტ. XI, თბ., 1971;
19. სვანეთის გემმა პორტრეტის გამოხატულებით, Ars Georgica, N7, 1971;
20. ნიშნები პორტრეტულ გემმებზე (არმაზისხევის სამაროვანში ნაპოვნი  გლიპტიკური პორტრეტები), ძეგლის მეგობარი,  N29, 1972;
21. XVIII საუკუნის ქართული ხელოვნების ისტორიიდან, «მაცნე», ისტორიის სერია, N1, 1976;
22. Античная глиптика Грузии и её традиции в глиптике средневековья, წგნ:      Античность и античные традиции в культуре и искусстве народов  Советского  Востока, М., 1978;
23. ივანე ჯავახიშვილი და ქართული ხელოვნების ისტორია,  Ars Georgica, 8, 1979;
24. დასავლეთ საქართველოს კათალიკოსთა ემბლემიანი საბეჭდავებისათვის,   Ars Georgica,  9-A, თბ., 1987;
25. მხატვარი დავით ქართველი (დასავლეთ საქართველოში მოღვაწე XVII    საუკუნის საბუთების გამფორმებელი მხატვარი),  Ars Georgica, 8-B, 1987.

(1908, ლაიფციგი   –  1993, თბილისი)
ხელოვნების ისტორიკოსი, ხელოვნებათმცოდნეობის დოქტორი, შუა საუკუნეების ქართული ხუროთმოძღვრებისა და ხეზეკვეთილობის, თანამედროვე არქიტექტურისა და ქანდაკების მკვლევარი, ძეგლთა დაცვა-აღდგენის მონაწილე და კონსულტანტი.

უმაღლესი განათლება მიიღო საქართველოს სამშენებლო ინსტიტუტში. 1941 წელს დაამთავრა თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ასპირანტურა ხელოვნების ისტორიის სპეციალობით. რამდენიმე წელი მუშაობდა საპროექტო-სამშენებლო დაწესებულებებში არქიტექტორად. შემდეგ მუზეუმ-ნაკრძალ ვარძიის მეცნიერ- თანამშრომლად.

1945 წლიდან იყო ქართული ხელოვნების ისტორიის ინსტიტუტის თანამშრომელი.  გამოაქვეყნა არაერთი საყურადღებო მონოგრაფია. ადრევე მონაწილეობდა ხუროთმოძღვრულ ძეგლთა ასაზომად მოწყობილ ექსპედიციებში საქართველოს სხვადასხვა კუთხეში. გაზომილი აქვს ათეულობით მნიშვნელოვანი ნაგებობა (სვეტიცხოვლის, რუისის, გუდარეხის, ბედიის, სამთავისის, სამშვილდის  ტაძრები და სხვა). დიდია ნ. ჩუბინაშვილის დამსახურება ქართულ ხუროთმოძღვრულ ძეგლთა დაცვა-რესტავრაციის საქმეშიც,  მონაწილეობა აქვს მიღებული  ზოგიერთი ძველი ეკლესიის გახსნა-აღდგენაში (წილკნის კათედრალი, იკვი და სხვა).

 ბიბლიოგრაფია

1. Храмы в древних селениях Триалети-Олтиси и Тетри-Цкаро, Ars Georgica, 2, Тб., 1948  (соавтор  Р. Шмерлинг);
2. Архитектурный памятник на месте древнего села Сирго. Сообщения АН ГССР, т. IX,  N6,  Тб., 1948;
3. Деревянные резные двери из селения Оциндале, Джахундери и Чукули, Ars Georgica,  3, Тб., 1950;
4. Рельефный фриз на фасаде здания филиала ИМЭЛ-а  в Тбилиси,  Ars Georgica,  4, Тб., 1955;
5. Аландза, Сообщения АН ГССР,  т. XVII,  N6, Тб., 1956;
6. Грузинская средневековая художественная резьба по дереву, Тб., 1958;
7. საურმაგ ნიღვარაის ძის საქტიტორო რელიეფი ჯავახეთის ახაშენში,  Ars Georgica,  5, 1959;
8. Трёхнефная пещерная базилика в древнем городе Уплисцихе, Сообщения АН ГССР, т. XXIV,  N4, Тб., 1960;
9. Уплисцихе, Тб., 1961;
10. Рельеф “Вознесения креста” на каменном кресте из селения Качаган и, Ars Georgica,  6-A, თბ., 1963;
11. Самшвилдский Сион, Тб., 1969;
12. Зедазени, Кликисджвари, Гвиара,  Ars Georgica,  7 – A,  თბ., 1971;
13. Хандиси, Тб., 1972;
14. Церовани, Тб., 1976;
15. Гударехи,  Ars Georgica,  9-А., 1987;
16. Шашианис Самеба, Тб., 1988.