Author Archives: admin

 
 

Marsagishvili Giorgi

 

ხელოვნების ისტორიკოსი,  არქიტექტორი,  ხელოვნებათმცოდნეობის  კანდიდატი.
სამეცნიერო კვლევის სფერო   –   შუა საუკუნეების ქართული არქიტექტურა.
ქართული ხელოვნების ისტორიის ინსტიტუტის თანამშრომელი   –  1971-2006  წლებში.
ამჟამინდელი საქმიანობა   –   საქართველოს ეროვნული მუზეუმი, შალვა ამირანაშვილის სახელობის ხელოვნების მუზეუმი, კონსერვატორი, შუა საუკუნეების ხელოვნების კურატორი; საქართველოს კულტურის, ძეგლთა   დაცვისა და სპორტის სამინისტროს ურბანული მემკვიდრეობის კომისიის თავმჯდომარე.
რჩეული ნაშრომები: 1. აგარის მონასტრის სამრეკლო. მაცნე, ისტორიის… N1, 1979; 2. აგარის მონასტრის უძველესი ეკლესია, ძეგლის მეგობარი, 60, 1982;  3. Glavna cerkov Agarskogo monastir, ქართული ხელოვნებისადმი მიძღვნილი IV საერთაშორისო სიმპოზიუმი, თბ., 1983;  4. დარბაზული ხუროთმოძღვრების ზოგი ასპექტი, საქართველოს ხელოვნების მუზეუმის შრომების კრებული  “ნარკვევები”, II, 1996;  5. ოთხთა ეკლესიის ზედა (არსენისეული) ეკლესია, საქართველოს ხელოვნების მუზეუმის შრომების კრებული “ნარკვევები”, V, 1999;   6. ახალი აღმოჩენები მდინარე ალგეთის აუზში და კულტურული მემკვიდრეობის შენარჩუნების ზოგიერთი ასპექტი, გეოგრაფიის ინსტიტუტის შრომების კრებული,  N1 (80), თბ., 2006 (ი. ბონდარევისა და გ. ლომინაძის მონაწილეობით); 7. ზარზმის მონასტრის არქიტექტურა,  წიგნში  –  ზარზმა, თბ., 2007.

Leave a comment
 

Mania Maia

Maia Mania, PhD, is an architectural historian best known for her writing on Georgian urban heritage and spatial patterns of historic cities and towns. She is a Chief Researcher at the George Chubinashvili National Research Centre for Georgian Art History and Heritage Preservation. She is a Professor at the Tbilisi State Academy of Arts (Department of Architecture from 1987 to 2006; Faculty of Restoration/Conservation, Art History and Theory from 2006 till now).
Her principal research interests include medieval, nineteenth and twentieth century secular architecture of Tbilisi and other cities and towns of Georgia, along with the oeuvre of various architects and builders active in Georgia at different times. She is the author of the books European Architects in Tbilisi (2006), Tbilisi Geophysical Observatory: History and Architecture (2010), Dusheti: Urban and Architectural Heritage (2016) and German Architects in Tbilisi ( 2018).  She has also written and contributed to several architectural guidebooks for Tbilisi.

 

  1. The Relationship of the Main Elements of Urban Structure (House, Courtyard, Square, Street). The Annals of the Georgian Academy of Fine Arts, Tbilisi, 1983;
  2. Transformation of Tbilisi’s Courtyard. The Journal of the Georgian Art, Tbilisi, 1984;
  3. What Makes the Architectural Character of Historical Tbilisi, Journal of the Friends of the Monuments of Culture, “Dzeglis Megobari”, Tbilisi, 1985;
  4. Courtyard as One of the Main Elements of Context of Old Tbilisi, Journal of the Georgian Academy of Science “Matsne”, Tbilisi, 1989;
  5. An Unknown Sketch of Old Tbilisi View, The Journal of Literature and Art, #2, Tbilisi, 1998;
  6. Annotations for Secular Buildings in the Book of M. Bulia, M. Janjalia, Tbilisi, Tbilisi, 2002;
  7. The Cellars of Old Tbilisi, Georgian Antiquates # 3, 2003 , pp. 150-167;
  8. Joseph Baulig, Maia Mania, Hans Mildenberger, Karl Ziegler, Architekturfűrer Tbilisi, Landeshauptstadt Saarbrűcken, 2004;
  9. To the History of One Caravanserai in Tbilisi “Shuabazari” , Georgian Antiquities, # 7-8, 2005, pp. 337-353;
  10. Transfiguration Monastic Complex on the “Metekhi Hill”–Attempt of Dating the Structures, Georgian Antiquities, N9, 2006, pp. 135-159;
  11. European Architects in Tbilisi, Tbilisi, 2006;
  12. To the History of Tbileli’s Caravanserai, Georgian Antiquities, N10, 2007, pp. 148-189;
  13. Architectural Walks of Old Tbilisi, Tbilisi, 2008;
  14. Gentle Urban Regeneration and Old Tbilisi Rehabilitation, Proceedings of the Symposium at Goethe-Institute Georgien, Tbilisi, 2009;
  15. Tbilisi – a Unique System of Houses with Courtyards, Conference Materials, Urban Heritage Preservation: Identity and Spirit of Old Tbilisi, Tbilisi, June 3-6, 2010, pp. 9-15;
  16. Tbilisi Geophysical Observatory – History and Architecture, Tbilisi, 2010;
  17. Art Nouveau Architectural Heritage Close to Mtskheta – Karsani Magnetic Observatory, Ars Georgica, B, 2010 , http://georgianart.ge/index.php?option=com_content&view=article&id=54&Itemid=&ed=7 ;
  18. Old House in Avlevi Lane and Its Surroundings, Georgian Antiquities, N14, 2010, pp. 205-230;
  19. Tsikhisubani – Loosing the Values of Old Tbilisi, Ars Georgica, B, 2010, http://georgianart.ge/index.php?option=com_content&view=article&id=139%3A2013-01-1-12-44-43&catid=42%3A2010-12-03-16-05-33&Itemid=91&lang=ka ;
  20. Specificity of Old Tbilisi Urban Structure, Krantai, N2, 2012, pp. 32-35 http://www.kranturedakcija.lt/app/webroot/files/KR20122-32-35-Mania.pdf ;
  21. Tsikhisubani – Loosing the Values of Old Tbilisi, Georgian Antiquities, N15, 2012, pp. 412-456;
  22. Modernism in the Architecture of Tbilisi, Georgian Antiquities, N16, 2013, pp. 237-259;
  23. Batumi Intourist – an Outstanding Example of Postconstuctivism, Proceedings of the International Conference “Batumi – Past and Present”, Batumi Rustaveli State University, Berdzenishvili Institute, Batumi, 1-2 September, 2013, pp. 318-333;
  24. St Panteleimon Monastery in Abastumani, Encyclopedia of Patriarchate of Georgia, Tbilisi, 2013;
  25. Nunnery of Abastumani, in the Book: The Akhaltsikhe and Tao-Klarjeti Eparchy, Tbilisi, 2013, pp. 392-399 (in Georgian);
  26. Theodor von Heider-Borovsky – Creator of Dusheti City, Georgian Antiquities, 2014, pp. 277-295;
  27. Darbazi of the Officials in Dusheti, Georgian Antiquities, N18, 2015, pp. 79-97;
  28. Research of Dusheti Urban and Architectural Heritage as Basis for Its Future Development, Abstract Volume of 8th International Policy Forum on Urban Growth and Conservation in Euro-Asian Corridor, Tehran-Hamadan Conference, 2015, Iran University of Science and Technology, 2-3 October, 2015, p. 24;
  29. Dusheti Urban and Architectural Heritage, Tbilisi, 2016;
  30. Architect Paul Stern and the late 19th century Tbilisi, Ancient Art Today, National Agency for Cultural Heritage Preservation of Georgia, N8, 2017, pp. 3-19;
  31. German Architects in Tbilisi, Tbilisi, 2018;
  32. Tbilisi’s Architecture: A History, Tbilisi Preserving a Historic City, A Report by SAVE Europe’s Heritage, 2019, pp. 26-29.
Leave a comment
 

მანია მაია

მაია მანია – არქიტექტურის ისტორიკოსი, ხელოვნებათმცოდნეობის დოქტორი, გიორგი ჩუბინაშვილის სახ. ქართული ხელოვნების ისტორიისა და ძეგლთა დაცვის ეროვნული კვლევითი ცენტრის მთავარი მეცნიერ-თანამშრომელი, 1987-2006 წწ. თბილისის სახ. სამხატვრო აკადემიის არქიტექტურული გეგმარების კათედრის, 2006-დან დღემდე, კი რესტავრაციის, ხელოვნების ისტორიისა და თეორიის ფაკულტეტის პროფესორი. სამეცნიერო კვლევის სფერო – ძველი ქართული ქალაქების არქიტექტურა და ისტორიულად ჩამოყალიბებული ურბანული სტრუქტურების სივრცითი აგებულება. მისი ინტერესების სფერო საქართველოში სხვადასხვა დროს მოღვაწე არქიტექტორებისა და მშენებლების შემოქმედებასაც მოიცავს. იგი ავტორია წიგნებისა: ევროპელი არქიტექტორები თბილისში (2006), თბილისის გეოფიზიკური ობსერვატორია, ისტორია და არქიტექტურა (2010), დუშეთი: ურბანული და არქიტექტურული მემკვიდრეობა (2016) და გერმანელი არქიტექტორები თბილისში (2018).

 

  1. ურბანული სტრუქტურის ელემენტების ურთიერთმიმართების საკითხისათვის. თბილისის სახ. სამხატვრო აკადემიის სამეცნიერო შრომების კრებული – (ხუროთმოძღვრული ძეგლების ანალიზისა და რესტავრაციის საკითხები), თბილისი, 1983;
  2. თბილისური ეზოს ტრანსფორმაცია. საბჭოთა ხელოვნება, თბილისი, 1985;
  3. რა ქმნის ისტორიული თბილისის არქიტექტურული სახის სპეციფიკას, ძეგლის მეგობარი, თბილისი, 1985;
  4. ეზო, როგორც ისტორიალი თბილისის სივრცითი სტრუქტურის ერთ-ერთი უმთავრესი ელემენტი, მაცნე, ისტორიის, ეთნოგრაფიის და ხელოვნების ისტორიის სერია, თბილისი, 1989;
  5. თბილისის ხედის ერთი უცნობი ჩანახატი, ლიტერატურა და ხელოვნება N 2, თბილისი, 1998;
  6. ანოტაციები საერო ნაგებობებზე მ. ბულიას და მ. ჯანჯალიას წიგნში “თბილისი”, საქართველოს ძველი ქალაქები”, თბილისი, 2002;
  7. ძველი თბილისის სარდაფები, საქართველოს სიძველენი, N 3, 2003, 150-167;
  8. თბილისის არქიტექტურული გზამკვლევი, ზაარბრიუკენი, 2004 (წიგნის თანაავტორები: ი. ბაულიგი, ჰ. მილდენბერგერი და კ. ციგლერი);
  9. თბილისის “შუაბაზრის” ერთი ქარვასლის ისტორიისათვის, საქართველოს სიძველენი, N 7-8, 2005, გვ. 337-353;
  10. ფერისცვალების მონასტრის კომპლექსი “მეტეხის გორაზედ” – ნაგებობების დათარიღების ცდა, საქართველოს სიძველენი, N9, 2006, გვ. 135-159;
  11. ევროპელი არქიტექტორები თბილისში, თბ., 2006;
  12. ტფილელის ქარვასლის ისტორიისათვის, საქართველოს სიძველენი, N10, 2007, გვ. 148-189;
  13. თბილისის არქიტექტურული გზამკვლევი, თბ., 2008 (ინგლისურ ენაზე);
  14. თბილისის დასაცავი ფასეულობა, საქართველოს გოეთეს ინსტიტუტში ჩატარებული სიმპოზიუმის ”ქალაქის სათუთი განახლება და ძველი თბილისის რეაბილიტაცია”, მოხსენებათა კრებული, თბ., 2009;
  15. თბილისის გეოფიზიკური ობსერვატორია – ისტორია და არქიტექტურა, თბ., 2010;
  16. თბილისი – ეზოიანი სახლების უნიკალური სისტემა, კონფერენციის მასალები, ურბანული მემკვიდრეობის დაცვა: ძველი თბილისის იდენტობა და სული, თბ., 2010 წლის 3-6 ივნისი, გვ. 9-15;
  17. Art Nouveau-ს გამორჩეული ძეგლი მცხეთის მახლობლად – კარსნის მაგნიტური ობსერვატორია, ელექტრონული ჟურნალი Ars Georgica, სერია B, 2010, http://georgianart.ge/index.php?option=com_content&view=article&id=54&Itemid=&ed=7 ;
  18. ავლევის შესახვევის ძველი სახლი და მისი მიკროუბანი, საქართველოს სიძველენი, N14, 2010, გვ. 205-230;
  19. ციხისუბანი – ძველი თბილისის დაკარგული ფასეულება, ელექტრონული ჟურნალი Ars Georgica, სერია B, 2010; http://georgianart.ge/index.php?option=com_content&view=article&id=139%3A2013-01-1-12-44-43&catid=42%3A2010-12-03-16-05-33&Itemid=91&lang=ka ;
  20. ციხისუბანი – ძველი თბილისის დაკარგული ფასეულობა, საქართველოს სიძველენი, N15, 2012, გვ. 412-456;
  21. ძველი თბილისის ურბანული სტრუქტურის თავისებურებები (ინგლისურ ენაზე), Krantai, N2, 2012, გვ. 32-35, http://www.kranturedakcija.lt/app/webroot/files/KR20122-32-35-Mania.pdf ;
  22. მოდერნიზმი თბილისის არქიტექტურაში, საქართველოს სიძველენი, N16, 2013, გვ. 237-259;
  23. ბათუმის ინტურისტი-პოსტკონსტრუქტივიზმის გამორჩეული ნიმუში, საერთაშორისო სამეცნიერო კონფერენციის – წარსული და თანამედროვეობა მასალები, ბათუმის შოთა რუსთაველის სახელმწიფო უნივერსიტეტი და ნიკო ბერძენიშვილის ინსტიტუტი, ბათუმი, 1-2 სექტემბერი, 2013, გვ. 318-333;
  24. აბასთუმნის წმ. პანტელეიმონ მკურნალის მონასტერი, საქართველოს საპატრიარქოს ენციკლოპედია, თბ., 2013;
  25. აბასთუმნის დედათა მონასტერი, სტატია წიგნში: ახალციხის და ტაო-კლარჯეთის ეპარქია, თბ., 2013, გვ. 392-399;
  26. თეოდორ ფონ ჰაიდერ-ბოროვსკის საცხოვრებელი სახლების გარეგანი სახე და სივრცითი სტრუქტურა, საქართველოს სიძველენი, N17, 2014, გვ. 277-295;
  27. მოხელეთა დარბაზი დუშეთში, საქართველოს სიძველენი, N18, 2015, გვ. 79-97;
  28. დუშეთის კულტურული მემკვიდრეობის კვლევა, როგორც მისი ურბანული რეაბილიტაციის საფუძველი, მოხსენებათა თეზისები, მერვე საერთაშორისო პოლიტიკის ფორუმი ევრო-აზიის დერეფანში ურბანული ზრდისა და კონსერვაციის შესახებ, თეირანისა და ჰამადანის კონფერენციის მასალები, ირანის მეცნიერებისა და ტექნიკის უნივერსიტეტის სპეციალური ჟურნალი, 2-3 ოქტომბერი, 2015, გვ. 24;
  29. დუშეთის ურბანული და არქიტექტურული მემკვიდრეობა, თბ., 2016;
  30. არქიტექტორი პაულ შტერნი და XIX საუკუნის ბოლო მეოთხედის თბილისი, ძველი ხელოვნება დღეს, საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნული სააგენტო, N8, 2017, გვ. 3-19;
  31. გერმანელი არქიტექტორები თბილისში, თბ., 2018;
  32. თბილისის არქიტექტურის ისტორია, გადავარჩინოთ ევროპის მემკვიდრეობა (SAVE Europe’s Heritage) ანგარიში, 2019, გვ. 26-29.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Leave a comment
 

მანია ირინა

 

დაიბადა 1943 წელს, ქ. თბილისში.
ხელოვნებათმცოდნე, ცენტრის უფროსი მეცნიერი თანამშრომელი, ხელოვნებათმცოდნეობის დოქტორი.
სამეცნიერო კვლევის სფერო – შუა საუკუნეების ქართული მონუმენტური მხატვრობა.
ძირითადი ნაშრომები: 1. Роспись Табакини (Народная струя в грузинской монументальной живописи позднего средневековья), Тб., 1991; 2. გელათის მთავარი ტაძრის XVI საუკუნის მხატვრობის იკონოგრაფიული პროგრამის თავისებურებანი, ლიტერატურა და ხელოვნება, N1, 2001; 3. ღვთისმშობლის მიცვალების ტექსტის ილუსტრაციები გელათის მონასტრის მთავარი ტაძრის მოხატულობაში, საქართველოს სიძველენი, თბ., 2003; 4. გვიანი შუა საუკუნეების ქართული მონუმენტური მხატვრობის ზოგიერთი ასპექტი,  თბ., 2004; 5. მელქიზედეკ საყვარელიძის საქტიტორო პორტრეტი (გელათის მთავარი ტაძრის მოხატვის ერთი ეტაპის დათარიღებისთვის), თსუ სამეცნიერო შრომების კრებული, ხელოვნებათმცოდნეობა 6, თბ., 2005.

  1. წმ. გიორგის ციკლი სოფ. ტაბაკინის ეკლესიის მოხატულობაში, მაცნე, ისტორიის…, 1979;
  2. ისტორიულ პირთა გამოსახულებანი ტაბაკინის წმ. გიორგის ეკლესიის მოხატულობაში, საბჭოთა ხელოვნება,  N7, 1981;
  3. К вопросу об иконографической программе грузинских росписей позднего средневековья, ქართული ხელოვნებისადმი მიძღვნილი IV საერთაშორისო სიმპოზიუმი, თბ., 1989;
  4. Роспись Табакини (Народная струя в грузинской монументальной живописи позднего средневековья), Тб., 1991;
  5. გელათის მონასტრის ღვთისმშობლის ტაძრის სამხრეთ დასავლეთი ეგვტერის მოხატულობა, თსუ 80 წლისთავისადმი მიძღვნილი სამეცნიერო კონფერენციის მასალები, თბ., 1999;
  6. მეფედედოფლად კურთხევის კომპოზიცია გელათის მონასტრის მთავარი ტაძრის ჩრდილოეთის კარიბჭეში, თსუ ხელოვნების ისტორიისა და თეორიის კათედრის სამეცნიერო შრომათა კრებული,  N1, თბ., 2000;
  7. გელათის ღვთისმშობლის ტაძრის საკურთხევლის აფსიდის მოხატულობა, თსუ ხელოვნების ისტორიისა და თეორიის კათედრის სამეცნიერო შრომათა კრებული,  N2, თბ., 2001;
  8. გელათის მთავარი ტაძრის XVI საუკუნის მხატვრობის იკონოგრაფიული პროგრამის თავისებურებანი, ლიტერატურა და ხელოვნება,  N1, 2001;
  9. პირველსახარების ილუსტრაციათა ციკლი გელათის მონასტრის ღვთისმშობლის შობის ტაძრის მოხატულობაში, ქართული ხელოვნების ნარკვევები, I, თბ., 2001;
  10. ღვთისმშობლის დაუჯდომლის ჰიმნის ილუსტრაციები გელათის მონასტრის მთავარი ტაძრის მხატვრობაში, თსუ სამეცნიერო შრომების კრებული,  N3, თბ., 2002;
  11. გელათის ღვთისმშობლის ტაძრის ცენტრალური სივრცის XVI საუკუნის მხატვრობა (15571565), ქართული ხელოვნების ნარკვევები, II, თბ., 2002;
  12. გელათის ღვთისმშობლის ტაძრის საკურთხევლის აფსიდის მოხატულობის კომპოზიციის სტრუქტურა და მხატვრული გადაწყვეტა, საქართველოს სიძველენი, 2, 2002;
  13. XVI ს-ის მხატვრობა გელათის მთავარ ტაძარში (1557-1578), ქართული ხელოვნების ნარკვევები, I, თბ., 2002;
  14. პოსტბიზანტიური მხატვრობის სტილური ტენდენციების გელათის მთავარი ტაძრის XV საუკუნის II ნახევრის მოხატულობაში, თსუ ხელოვნების ისტორიისა და თეორიის კათედრის სამეცნიერო შრომათა კრებული,  N4, თბ., 2003;
  15. Portrats historischen Personlichkeiten des 15-16 Jhs in der Muttergotteskirche des Klosters Gelati, Georgica, 2003;
  16. ღვთისმშობლის მიცვალების ტექსტის ილუსტრაციები გელათის მონასტრის მთავარი ტაძრის მოხატულობაში, საქართველოს სიძველენი,  N4-5, თბ., 2003;
  17. The North Porch Paintings of the Church of the Virgin in Gelati, 2003;
  18. გვიანი შუა საუკუნეების ქართული მონუმენტური მხატვრობის ზოგიერთი საკითხი (გელათის ღვთისმშობლის შობის ტაძრის ცენტრალური სივრცის XVI ს-ის მხატვრობა), ქართული ხელოვნების ნარკვევები, III, თბ., 2004;
  19. გვიანი შუა საუკუნეების ქართული მონუმენტური მხატვრობის ზოგიერთი ასპექტი, საერთაშორისო კონფერენცია “რელიგია და საზოგადოება   –   რწმენა ჩვენს ცხოვრებაში, საქართველოს საპატრიარქო, ივ. ჯავახიშვილის სახ. ისტორიისა და ეთნოლოგიის ინსტიტუტი, მეცნიერების ფონდი “უდაბნო”, თბ., 2004;
  20. ეროვნული თავისებურებების ნიშნების საკითხის შესახებ გვიანი შუა საუკუნეების ქართულ მონუმენტურ მხატვრობაში, დისციპლინათშორისო რესპუბლიკური კონფერენცია. თბ., 2004;
  21. მელქიზედეკ საყვარელიძის საქტიტორო პორტრეტი (გელათის მთავარი ტაძრის მოხატვის ერთი ეტაპის დათარიღებისთვის), თსუ სამეცნიერო შრომების კრებული, ხელოვნებათმცოდნეობა, 6, თბ., 2005;
  22. დავით აღმაშენებლის პორტრეტი გელათის მთავარი ტაძრის მხატვრობაში. გელათის მეცნიერებათა აკადემიის შრომები,  N10, 2005.
Leave a comment
 

(1934, ქუთაისი – 2008, თბილისი)

ხელოვნებათმცოდნე, ხელოვნებათმცოდნეობის დოქტორი, პროფესორი.
სამეცნიერო კვლევის სფერო  – შუა საუკუნეების ქართული კედლის მხატვრობა, მისი ურთიერთობა ბიზანტიურ სამყაროსთან (XIV-XVსს.); თანამედროვე ქართული სახვითი ხელოვნება.
საქმიანობა  –  გ. ჩუბინაშვილის სახელობის ქართული ხელოვნების ისტორიის ინსტიტუტის შუა საუკუნეების სახვითი ხელოვნების განყოფილების ხელმძღვანელი  – 1997-2006 წლებში; თბილისის სამხატვრო აკადემიის ხელოვნების ისტორიის და ძეგლთა დაცვის ფაკულტეტთან არსებული სამეცნიერო ინსტიტუტის მეცნიერი თანამშრომელი.
რჩეული ნაშრომები: 1. Роспись Набахтеви, თბ., 1973; 2. Роспись в Цаленджиха, თბ., 1992; 3. Роспись придела Вамека Дадиани в Хоби, Русь. Грузия, კრებ., მოსკოვი, 1978; 4. Житийный цикл св. Георгия в Убиси, Dečani et l‛art byzantin au milieu du XIV siécle, კრებ. დეჩანის მონასტრის 650 წლისთავისადმი მიძღვნილი, ბელგრადი, 1989;  5. La Céne dans les peintures murales d‛Ubissi, ΛΑΜΠΉΔΏΝ,  ტ. 2, ათენი, 2003 (დულა მურიკის ხსოვნისადმი მიძღვნილი სამეცნიერო შრომების კრებული); 6. წალენჯიხა. მაცხოვრის ტაძრის მოხატულობები; თბ.,2011.

  1. Роспись Набахтеви, თბ., 1973;
  2. Роспись придела Вамека Дадиани в Хоби, Русь. Грузия, კრებ., მოსკოვი, 1978;
  3. Житийный цикл св. Георгия в Убиси, Dečani et l art byzantin au milieu du XIVe siécle,  კრებ. დეჩანის მონასტრის 650 წლისთავისადმი მიძღვნილი, ბელგრადი, 1989;
  4. Роспись в Цаленджиха, თბ., 1992;
  5. ბედია, ლიხნე, ბიჭვინთა (შუა სუაკუნეთა მხატვრობის ძეგლები აფხაზეთის ტერიტორიაზე), ჯვარი ვაზისა,  N1, 1995;
  6. The scene of Last Supper in the Murals of Ubisi, Zograf,  26,  ბელგრადი, 1997;
  7. პალეოლოგოსთა ხელოვნების ძეგლები საქართველოში და შალვა ამირანაშვილი, თსუ ხელოვნების ისტორიისა და თეორიის კათედრის სამეცნიერო შრომათა კრებული, თბ., 2000;
  8. შუა საუკუნეების სახვითი ხელოვნების შესწავლა გ. ჩუბინაშვილის სახ. ქართული ხელოვნების ისტორიის ინსტიტუტში (19412001), ქართული ხელოვნების ნარკვევები, I, თბ., 2001;
  9. დიმიტრი შევარდნაძე და ჰაინრიხ როტი, Academia,  N3, 2002;
  10. Le Cène dans les peintures murales dUbissi, ΛΑΜΠΉΔΏΝ, დ. მურიკის ხსოვნი­სადმი მიძღვნილი კრებუ­ლი, ტ. 2, ათენი, 2003;
  11. წმინდა გიორგის ცხოვრების ციკლი უბისის კედლის მხატვრობაში, საქართველოს სიძველენი, 6, თბ., 2004;
  12. გიორგი ჩუბინაშვილის (დაბადებიდან 120 წელი) საქართველოს სიძველენი, 7-8,  თბ., 2005;
  13. წალენჯიხა. მაცხოვრის ტაძრის მოხატულობები, თბ.,2011 (თანაავტორი მზია ჯანჯალია).
Leave a comment