Author Archives: admin

 

ნათლისმცემელი

 
 

უდაბნოს ლავრა

 

7 თებერვალს, XX საუკუნის ქართული სახვითი ხელოვნების გამორჩეული წარმომადგენლის სერგო ქობულაძის დაბადების დღეს, გიორგი ჩუბინაშვილის სახელობის ქართული ხელოვნების ისტორიისა და ძეგლთა დაცვის ეროვნულ კვლევით ცენტრში გაიხსნა გამოფენა „იტალია 1956 ფოტოგრაფი სერგო ქობულაძე“.

ღონისძიება გახსნა ცენტრის დირექტორის მოვალეობის შემსრულებელმა მარიამ გაჩეჩილაძემ. საზოგადოებას ასევე სიტყვით მიმართა იტალიის ელჩმა საქართველოში მასიმილიანო დ’ანტუონომ. მან მადლობა გადაუხადა ჩუბინაშვილის ცენტრს გამოფენის ორგანიზებისა და განხორციელებისათვის.

გამოფენაზე წარმოდგენილია 1956 წელს ვენეციის XXVIII ბიენალეზე სერგო ქობულაძის მონაწილეობის პერიოდში მის მიერ გადაღებული იტალიის ქალაქების ფოტოები. ფოტოების კოლექცია გიორგი ჩუბინაშვილის სახელობის ეროვნული კვლევით ცენტრის არქივშია დაცული.

ექსპოზიციაზე წარმოდგენილი ფოტოები მცდელობაა საზოგადოებას წარუდგინოს საბჭოთა სივრციდან პირველად გასული მხატვრის მიერ დამკვირვებლის თვალით დანახული 1950-იანი წლების იტალია და თავის მხრივ, აღმოგვაჩენინოს სერგო ქობულაძის მხატვრული ხედვა ფოტოგრაფის ენით.

Leave a comment
 

7 თებერვალს, XX საუკუნის ქართული სახვითი ხელოვნების გამორჩეული წარმომადგენლის სერგო ქობულაძის დაბადების დღეს, გიორგი ჩუბინაშვილის სახელობის ქართული ხელოვნების ისტორიისა და ძეგლთა დაცვის ეროვნულ კვლევით ცენტრში გაიხსნა გამოფენა „იტალია 1956 ფოტოგრაფი სერგო ქობულაძე“.

ღონისძიება გახსნა ცენტრის დირექტორის მოვალეობის შემსრულებელმა მარიამ გაჩეჩილაძემ. საზოგადოებას ასევე სიტყვით მიმართა იტალიის ელჩმა საქართველოში მასიმილიანო დ’ანტუონომ. მან მადლობა გადაუხადა ჩუბინაშვილის ცენტრს გამოფენის ორგანიზებისა და განხორციელებისათვის.

გამოფენაზე წარმოდგენილია 1956 წელს ვენეციის XXVIII ბიენალეზე სერგო ქობულაძის მონაწილეობის პერიოდში მის მიერ გადაღებული იტალიის ქალაქების ფოტოები. ფოტოების კოლექცია გიორგი ჩუბინაშვილის სახელობის ეროვნული კვლევით ცენტრის არქივშია დაცული.

ექსპოზიციაზე წარმოდგენილი ფოტოები მცდელობაა საზოგადოებას წარუდგინოს საბჭოთა სივრციდან პირველად გასული მხატვრის მიერ დამკვირვებლის თვალით დანახული 1950-იანი წლების იტალია და თავის მხრივ, აღმოგვაჩენინოს სერგო ქობულაძის მხატვრული ხედვა ფოტოგრაფის ენით.

Leave a comment
 

კულტურული მემკვიდრეობის დაცვა ოკუპირებულ ტერიტორიებზე – საქართველო და საერთაშორისო გამოცდილება

წამყვანი ორგანიზაცია: გ. ჩუბინაშვილის ქართული ხელოვნების ისტორიისა და ძეგლთა დაცვის ეროვნული კვლევითი ცენტრი

თანამონაწილე ორგანიზაციები:

კორნელი კეკელიძის სახ. ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი;

ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის – ივანე ჯავახიშვილის სახელობის ისტორიისა და ეთნოლოგიის ინსტიტუტი

24-25 ივნისი, 2020, თბილისი, საქართველო

განაცხადების მიღების ბოლო ვადა: 20 მარტი, 2020

კონფერენციის სამუშაო ენა: ქართული, ინგლისური

გიორგი ჩუბინაშვილის სახელობის ქრთული ხელოვნების ისტორიისა და ძეგლთა დაცვის ეროვნული კვლევითი ცენტრი, თანამონაწილე ორგანიზაციებთან: კორნელი კეკელიძის სახ. ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი; ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი, ივანე ჯავახიშვილის სახელობის ისტორიისა და ეთნოლოგიის ინსტიტუტი; მხარდამჭერ ორგანიზაციასთან: ლურჯი ფარის საქართველოს ეროვნული კომიტეტი იწყებს განაცხადების მიღებას საერთაშორისო კონფერენციაში  კულტურული მემკვიდრეობის დაცვა ოკუპირებულ ტერიტორიებზესაქართველო და საერთაშორისო გამოცდილება მონაწილეობის მიღების მსურველთათვის.

პროექტი ხორციელდება შოთა რუსთაველის ეროვნული სამეცნიერო ფონდის „2019 წლის საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიების შემსწავლელი სამეცნიერო კვლევითი პროექტების ხელშეწყობისა და საერთაშორისო სამეცნიერო ღონისძიებების საგრანტო კონკურსის“ ფარგლებში.

საქართველოს ტერიტორიის 20% უკვე რამდენიმე ათწლეულია, რაც ოკუპირებულია რუსეთის მიერ. ოკუპირებულია აფხაზეთის ტერიტორია სრულად და შიდა ქართლის დიდი ნაწილი (ცხინვალის, ახალგორის, ჯავისა და ზნაურის ადმინისტრაციული ერთეულები). 2008 წლის რუსეთ-საქართველოს ომის შემდეგ, შიდა ქართლში განხორციელდა დამატებითი ტერიტორიების ოკუპაცია, პროცესი დღემდე გრძელდება მცოცავი ოკუპაციის სახით. მთელი ამ დროის განმავლობაში ამ ტერიტორიებზე (აფხაზეთსა და შიდა ქართლში) არსებული საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის მოძრავი და უძრავი ძეგლები დანგრევა-განადგურების მუდმივი, რეალური საფრთხის წინაშე დგას. სოციალური ქსელებითა და საინფორმაციო საშუალებებით ვრცელდება ინფორმაცია მათი უხეში გადაკეთების და სახეცვლის შესახებ. ადგილზე შექმნილი, მუდმივი კრიზისული ვითარების გამო, ქართული მხარე ვერ ახერხებს ამ კულტურული ძეგლების მონახულებას, მათი მდგომარეობის დაფიქსირებას, საფრთხეების შეფასებას, აღნუსხვას, სათანადო ფოტო-ვიდეო დოკუმენტაციის შექმნას და სამეცნიერო კვლევას, არათუ მათ  დაცვას და რაიმე ტიპის აღდგენითი სამუშაოების განხორციელებას.

შექმნილი ურთულესი პოლიტიკური ვითარებიდან გამომდინარე მიზანშეწონილად მივიჩნიეთ ისეთი საერთაშორისო კონფერენციის ჩატარება, სადაც მოხდება ოკუპირებულ ტერიტორიებზე არსებული კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლების დაცვის მექანიზმების გაანალიზება საერთაშორისო სამართლებლივ კონტექსტში და მსგავსი ტიპის პრობლემასთან დაკავშირებით, მსოფლიოში უკვე არსებული გამოცდილების გაცნობა-გაზიარება. შესაბამისად მთავარ თემადაც ეს საკითხი განისაზღვრა და სწორედ მას მიენიჭება უპირატესობა კონფერენციის მონაწილეთა შერჩევის დროსაც.

კონფერენციის მიზანია, ერთად შეკრიბოს ის მეცნიერები, რომელნიც დაინტერესებულნი არიან კონფლიქტის, რისკის ქვეშ მყოფ კულტურულ მემკვიდრეობასთან დაკავშირებული თემებით, ამასთან მზად არიან, საზოგადოებას გაუზიარონ თავიანთი გამოცდილება ამ სფეროში არსებული სირთულეებისა და გამოწვევების შესახებ.

მსგავსი ღონისძიება რეალური წინაპირობაა საზოგადოების მეტი ინფორმირებულობისათვის; იმ უფლებებისა და შესაძლებლობების შესახებ, რაც ანალოგიურ რთულ ვითარებაში საერთაშორისო მხარდაჭერის ფარგლებში შეიძლება განხორციელდეს ოკუპირებულ ტერიტორიებზე არსებული კულტურული მემკვიდრეობის მოძრავი თუ უძრავი ძეგლების დაცვისა და შენარჩუნებისთვის; გადაიდგას კონკრეტული ნაბიჯები და განისაზღვროს შესაძლო ქმედებების სქემა საერთაშორისო პარტნიორებთან ერთად.

კონფერენციის თემატიკა:

  • ოკუპირებულ ტერიტორიებზე, უძრავი და მოძრავი კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლებთან დაკავშირებული საერთაშორისო სამართლებრივი გამოცდილება;
  • ოკუპირებულ ტერიტორიებზე, უძრავი და მოძრავი კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლებთან დაკავშირებული შესაძლო საფრთხეები;
  • კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლების მიზანმიმართული დაზიანება ისტორიის გაყალბებისა და კულტურული გენოციდის მიზნით;
  • კონფლიქტის ზეგავლენა კულტურულ მემკვიდრეობაზე (რისკები, საფრთხეები, შედეგები, პრევენცია);
  • აფხაზეთსა და შიდა ქართლის ოკუპირებულ ტერიტორიებზე არსებული კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლების ზოგადისტორიული და კულტურული კონტექსტი.
  • აფხაზეთისა და შიდა ქართლის ზოგადისტორიული კონტექსტი.

კონფერენციაში მონაწილეობის მისაღებად აუცილებელია სააპლიკაციო ფორმის შევსება, შემდეგ ბმულზე: 

 

კონფერენცია ორდღიანია (24-25 ივნისი, 2020). შეირჩევა 20 მომხსენებელი.

პროექტის ფარგლებში დაგეგმილია გამოფენები და საჯარო დისკუსიები.

კონფერენციის ფარგლებში მომზადდება ორენოვანი კრებული, სადაც შევა ყველა გამომსვლელის მოხსენება. კრებულის ელექტრონული ვერსია განთავსდება ორგანიზატორი ორგანიზაციების ოფიციალურ ვებ-გვერდებზე.

  • კონფერენციაში მონაწილეობის მიღება შეუძლიათ დოქტორის აკადემიური ხარისხის მქონე პირებსა და დოქტორანტებს.
  • აპლიკაციის გადმოგზავნის ბოლო ვადაა 20 მარტი, 2020.
  • კონფერენციაში მონაწილეობის მიღების დამადასტურებელი შეტყობინება მონაწილეებს გაეგზავნებათ 25 მარტამდე, 2020.
  • ბეჭდური პროდუქციისთვის მასალის მიღების ბოლო ვადაა1 მაისი. მონაწილეები დამატებით ინფორმაციას ამის შესახებ მიიღებენ მონაწილეობის დადასტურების შემდეგ.

კომისიის წევრები:

გიორგი ჩუბინაშვილის სახელობის ქართული ხელოვნების ისტორიისა და ძეგლთა დაცვის ეროვნული კვლევითი ცენტრი

თამარ ბელაშვილი – ხელოვნებათმცოდნეობის დოქტორი, პროფესორი, გ. ჩუბინაშვილის ცენტრის დირექტორი

მარიამ გაბაშვილი – ხელოვნებათმცოდნეობის დოქტორი, გ. ჩუბინაშვილის ცენტრის უფროსი მეცნიერი-თანამშრომელი

თამარ ხოსროშვილი – გ. ჩუბინაშვილის ცენტრის მეცნიერი-თანამშრომელი

კორნელი კეკელიძის სახელობის ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი

ზაალ აბაშიძე – კორნელი კეკელიძის სახელობის საქართველოს ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრის დირექტორი, პროფესორი

თამარ ოთხმეზური –  კორნელი კეკელიძის სახელობის საქართველოს ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრის მთავარი მეცნიერი თანამშრომელი, კოდიკოლოგიის განყოფილების უფროსი, ფილოლოგიურ მეცნიერებათა დოქტორი

თამარ ჭუმბურიძე – კორნელი კეკელიძის სახელობის საქართველოს ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრის მთავარი მეცნიერი თანამშრომელი, პროფესორი

ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტიივანე ჯავახიშვილის სახელობის ისტორიისა და ეთნოლოგიის ინსტიტუტი

გიორგი ჭეიშვილი – ისტორიის  დოქტორი, თსუ ივ. ჯავახიშვილის სახელობის ისტორიისა და ეთნოლოგიის ინსტიტუტის დირექტორი

ვახტანგ გოილაძე – ისტორიის მეცნიერებათა დოქტორი, თსუ ივ. ჯავახიშვილის სახელობის ისტორიისა და ეთნოლოგიის ინსტიტუტის მთავარი მეცნიერი თანამშრომელი

სალომე ბახიაოქრუაშვილი – ისტორიის მეცნიერებათა დოქტორი, თსუ  ივ. ჯავახიშვილის სახელობის ისტორიისა და ეთნოლოგიის ინსტიტუტის მთავარი მეცნიერი თანამშრომელი

ლურჯი ფარის საქართველოს ეროვნული კომიტეტი

მანანა თევზაძე – ლურჯი ფარის საქართველოს ეროვნული კომიტეტის თავჯდომარე

დამატებითი კითხვების შემთხვევაში დაგვიკავშირდით: conference.gch@gmail.com

 

 

საქართველოს განათლების, მეცნიერების, კულტურისა და სპორტის სამინისტრო იორგი ჩუბინაშვილის სახელობის ქართული ხელოვნების ისტორიისა და ძეგლთა დაცვის ეროვნული კვლევითი ცენტრი შოთა რუსთაველის საქართველოს ეროვნული სამეცნიერო ფონდი ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი კორნელი კეკელიძის სახელობის საქარველოს ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი ლურჯი ფარი საქართველო

Leave a comment
 

Didebulidze Mariam

Art Historian, Senior Researcher of the Centre, Prof. Dr.

Research field: History of the medieval mural painting, rehabilitation of ancient towns, conservation of the medieval painting.

Activity: Lectures on Byzantine Painting at Tbilisi Theological Academy; lectures on the History of the Medieval Georgian Fine Art at Tbilisi Academy of Arts; Member of the Scientific Counsel at the Centre of Christian Architecture, Art and Restoration at the Georgian Patriarchate; Coordinator of the Fund for Protection of Georgian Cultural Heritage.

 

 

 

 

  1. The Tradition of Representation of  the Mother of God in Medieval Georgian Art,   in the Book: The Tradition of the Adoration of the Theotokos in the Orthodox Church, editoru D. Muskhelishvili, Nova Publishers, NY, 2020, 205-220;
  2. Representation of Architecture in Medieval Georgian Murals, Bulletin of the Georgian National Academy of Sciences, vol. 13, no.3, 2019. 150-156;
  3. M. Didebulidze. D. Tumanishvili, Christian Era, in GEORGIA. History. Culture. Ethnography, editor Anzor Erkomaishvili, NOVA SCIENCE Publishers, 2018. 75-114;
  4. Cultural interaction in Caucasus and Beyond: investigation issues, in Cultural Interactions in medieval Georgia; ed. by M. Bacci, Th. Kaffenberger, M. Studer, Wiesbaden, 2018, 27-45;
  5. იერუსალიმის წმ. ჯვრის მონასტრის ტაძრის კედლის მხატვრობა (Murals of the main church of the Holy Cross Monastery in Jerusalem), Jvari Vazisa, N 1, Tbilisi,  2017, 138-147;
  6. Art and Architecture in Rustaveli Era, in The Knight in the Panther’s Skin. A Masterpiece in World Literature, ed.  D. Shemoqmedeli,  Nova Publishers, N.Y. 2017. 213- 228;
  7. შუა საუკუნეების ქართული კედლის მხატვრობის ძეგლები ტაო-კლარჯეთში (The Monuments of Georgian Medieval Wall-painting in Tao-Klarjeti (North-East Tunrkey). Georgian Antiquities, 19, 2016; 32-79;
  8. წმ. გიორგისა და წმ. თევდორეს ხატი ნაკიპარიდან (St. George and St Theodore icon from Nakipari), ACADEMIA, 4-2015, pp. 16-33;
  9. შუა საუკუნეების მხატვრობა აფხაზეთში  (Medieval painting in Abkhazia), კულტურული მემკვიდრეობა ოკუპაციის პირობებში (cultural heritage under occupation), proceedings of the scientific conference, Tbilisi, 2015, 53-68. (in Georgian);
  10. პროვინციულის ცნება შუა საუკუნეების ქრისტიანულ მხატვრობაში (On the term “provincial” in regard with the Medieval Christian Painting), proceedings of the First International conference: Artistic form: Epochs and Tendencies, 2013, Tbilisi; Tbilisi State University; Tb., 2015; 49-60;
  11. Contribution of Georgian Art History to the Saving of Christian Culture in the Soviet Period, in the: Returning to Spirituality; ed.  D. Muskhelishvili, NOVA Publishers, 2015, NY;  75-80;
  12. M. Didebulidze, M. Janjalia, Wall Paintings of the Holy Cross Monastery in Jerusalem, Iberica Caucasica, vol.2,  London, Bennet and Bloom, 2014, pp. 46-66;
  13. Tao-Klarjeti murals; Interaction of Cultural Traditions, in: Synergies in visual culture, Festschrift für Gerhard Wolf,  München, 2013; 215-228;
  14. ქართული ხელოვნებათმცოდნეობის წვლილი ქრისტიანული ხელოვნების გადარჩენაში საბჭოთა პერიოდში (the merit of Georgian Art History in preserving Christian culture during the Soviet rule); Logos, N 7/2013,  103-107;
  15. თამარის დროის მხატვრობის პროგრამების ერთი იკონოგრაფიული თავისებურება (An iconographic peculiarity of the mural painting programes in the reign of Queen Tamar), Matsne, N 1, 2012, 77-78;
  16. დავით კაკაბაძის “ბრეტანი” და შორეული აღმოსავლეთის ხელოვნება (“Bretagne” by David Kakabadze and the art of  Far East) , ACADEMIA, 2/2011, 36-51;
  17. Image of the Three Youths in Furnace on the background of the anti-heretical disputes in the end of the 12th c. in the Proceedings of the 2nd International Symposium of Georgian Culture, Florence, November 2-9, 2009; (Tbilisi, 2011), 120-126;
  18. ყინცვისის წმ. ნიკოლოზის ტაძრის მოხატულობა თანადროული ბიზანტიური მხატვრობის კონტექსტში (Murals of St. Nickolas church in context of the contemporary Byzantine painting), ACADEMIA, 1/2010, 69-88;
  19. “Secular trends in the Georgian culture from the period of Queen Tamar and the contemporary wall painting”,  in the “Georgian Art in the Context of European and Asian Cultures”; proceedings of the V. Beridze 1st international Symposium of Georgian Culture;  June, 21-29, 2008.  (Tbilisi, 2009), 121-126;
  20. ყინცვისის წმ. ნიკოლოზის ტაძრის XIII ს-ის დამდეგის მოხატულობის ფერადოვნება  (Colorit of the thirteen century murals of St. Nicholas church at Kintsvisi), Georgian Antiquities, N 11, 78-104;
  21. Ancient Georgian Art (with D. Tumanishvili), Tbilisi, 2008;
  22. Georgian pilgrimage routes and sites, in “Routes of Faith in the Medieval Mediterranean”; Proceedings of an International Symposium, Thessaloniki, November, 2007;  (Thessaloniki, 2008);  145-155;
  23. “Wall Painting”,  in Georgian Christian Art,  (Group of Authors), Tbilisi, 2008. 17-21; 45-49;
  24. ST. Nicholas in the 13th c. mural painting of Kintsvisi church, Georgia, ICONOGRAPHICA, Firenze, VI, 2007, (61-77);
  25. Monuments of medieval wall painting in North-East Turkey (history and present state). Proceedings of the 21st  International Congress of Byzantine Studies, London, 2006; vol. III.   London, 2006. 341-342;
  26. M. Didebulidze, M. Janjalia, Wall painting of the Jerusalem Holy Cross Monastery, Proceedings of the 21st  International Congress of Byzantine studies, London, 2006; vol. III.  340- 341;
  27. “ძირი იესესი ყინცვისის წმ. ნიკოლოზის ტაძარში” (The Tree of Jesse in the St, Nickolas church at Kintsvisi), ACADEMIA, v. 6-7, 41-49;
  28. “ეროვნული ფორმის საკითხი ქრისტიანულ ხელოვნებაში“ (The issue of national form in the Christian art), Georgian Antiquities, 7-8, 2005, 211-238;
  29. “ყინცვისის წმ. ნიკოლოზის ტაძრის მოხატულობის შექმნის ისტორიიდან” (History of creation of the wall painting of the church of St Nicholas at Kintsvisi), Proceedings of the Second International Symposium: Christianity in our Life: Past, Presant and Future, Tbilisi, 2005. 199;
  30. “The cycle of life of St. Nickolas in the wall painting of Kintsvisi church”, Studies on Georgian Art, IV, Tbilisi, 2005, 31-34;
  31. “ქრისტიანობა და ქართული ხელოვნებათმცოდნეობა (Christianity and the Georgian art history), in “20 centuries of Christianity in Georgia”, Tbilisi, 2004. 137-149;
  32. საღვთისმეტყველო პოლემიკის ასახვის საკითხისათვის ყინწვისის წმ. ნიკოლოზის ტაძრის მოხატულობაში (On  Reflection of Theological Disputes in the Programme of the Wall Painting of St. Nicholas Church at Kintsvisi),   Georgian Antiquities, 6, 2005, Tbilisi, pp. 121-122;
  33. Zur Restauration der mittelalterlichen Baudekmäler,  WOSTOK, Nr. 1,  Berlin, Frühjahr 2005,, 27-29;
  34. The image of St. Sylvester in the wall painting of St. Nicholas church at Kintsvisi, – Sudies on Georgian Art, Tbilisi, 2004, pp.87-89;
  35. Wall painting of the Holy Cross Monastery in Jerusalem, “Academia”, v.5 (A), Tbilisi, 2003, pp.26-33.  (with Dr. Mzia Djandjalia);
  36. ახალი მონაცემები ყინცვისის წმ. ნიკოლოზის XIII საუკუნის მოხატულობის შესახებ (New data  on the thirteenth century wall painting in the St. Nicholas church at Kintsvisi,) “Georgian Antiquities”, 1, Tbilisi, 2002, 85-100;
  37. ხუროთმოძღვრებისა და მხატვრობის ურთიერთმიმართება წმ. ნიკოლოზის ტაძრის XIII საუკუნის მოხატულობაში (Interrelation of the architecture and wall painting in the St. Nicholas church at Kintsvisi, ACADEMIA, v.3, Tbilisi, 2002, 63-71;
  38. Conservation of the Kintsvisi wall painting, Deltion, 3, 2002, Thessalonike, pp. 125-129;
  39. Cultural Heritage of Georgia, Jerusalem, 2002 (Catalogue of the photo-exhibition);
  40. Architecture and wall painting in Tao-Klardjeti, (Exhibition catalogue), Tbilisi, 1996. In collaboration with D. Khoshtaria and N. Vacheishvili;
  41. Medieval Frescoes and Mosaics of Georgia, – “Wostok”, 3, 1996, Koln;
  42. წმ. ევსტატეს ხილვა შუა საუკუნეების ქართულ ხელოვნებაში (The Vision of St.Eustatios in the Medieval Georgian Art) – Literatura da Khelovneba, Tbilisi, 1990, 197-206;
  43. ზენობანის ეკლესიის მოხატულობა (Mural Painting of Zenobani Church), “Matsne”, Reports of Georgian Academy of Sciences, Tbilisi, 1990;
  44. Architectural and Landscape Setting in the Medieval Georgian Mural Painting, – IV International Symposium on Georgian Art, Tbilisi, 1989;
  45. ზენობანის ეკლესიის ხუროთმოძღვრება  (The Architecture of Zenobani Church), “Dzeglis Megobari”, 1989, 4. 5-15;
  46. Two Monuments of Thirteenth century Georgian Mural Painting in Imereti, – II International Symposium on Georgian Art, Tbilisi, 1983;
  47. Architecture of the Church in Old Gagra, – “Dzeglis Megobari”, N 45, Tbilisi, 1977, 16-26.

 

 

 

 

 

 

 

 

Leave a comment
 

ხელოვნებათმცოდნე, ცენტრის უფროსი მეცნიერი თანამშრომელი,  ხელოვნებათმცოდნეობის დოქტორი, 2009 წლიდან – გიორგი ჩუბინაშვილის ცენტრის დირექტორი.
სამეცნიერო კვლევის სფერო – შუა საუკუნეების მხატვრობა, ძველი ქალაქების რეაბილიტაცია, შუა საუკუნეების ფერწერის კონსერვაცია.
საქმიანობა – თბილისის სასულიერო აკადემიაში ქრისტიანული ხელოვნების ფაკულტეტზე  მიჰყავს ბიზანტიური მხატვრობის ისტორიის კურსი; თბილისის სამხატვრო აკადემიაში – შუა საუკუნეების ქართული სახვითი ხელოვნების ისტორიის კურსი; არის საქართველოს საპატრიარქოს ქრისტიანული ხუროთმოძღვრების ხელოვნებისა და რესტავრაციის ცენტრის სამეცნიერო საბჭოს წევრი; საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ფონდის კოორდინატორი.
რჩეული ნაშრომები: 1. ძველი გაგრის ეკლესია, ძეგლის მეგობარი, N45, თბ., 1977; 2. Two Monuments of Thirteenth Century Georgian Mural Painting in Imereti – II International Symposium on Georgian Art, Tbilisi, 1983;  3. წმინდა ევსტათეს ხილვა შუა საუკუნეების ქართულ ხელოვნებაში, ლიტერატურა და ხელოვნება,  N2, თბ., 1990;  4. საღვთისმეტყველო პოლემიკის ასახვისათვის ყინცვისის წმ. ნიკოლოზის ტაძრის მოხატულობაში, საქართველოს სიძველენი,  N6, 2004;  5. ეროვნული ფორმის საკითხი ქრისტიანულ ხელოვნებაში, საქართველოს სიძველენი, N7-8, 2005; 6. ძირი იესესი ყინცვისის წმ. ნიკოლოზის ტაძარში,  Academia,  ტ. 6-7,  2006;  7.  Ancient Georgian Art, Tb., 2008;  8.  ინვენტარიზაციისა და დოკუმენტაციის სახელმძღვანელო (თარგმანი), თბ., 2008;  9.  ქართული ქრისტიანული ხელოვნება, კედლის მხატვრობა, თბ., 2008; მეორე გამოცემა 2010 (თანაავტორი).

 

  1. ძველი გაგრის ეკლესია, “ძეგლის მეგობარი”, N 45, თბილისი, 1977, გვ. 16-26.
  2. Two Monuments of Thirteenth Century Georgian Mural Painting in Imereti, – II International Symposium on Georgian Art, Tbilisi, 1983;
  3. ზენობანის ეკლესიის ხუროთმოძღვრება, – “ძეგლის მეგობარი”, თბ., 1989, N 4. გვ. 5-15.
  4. Architectural and landscape setting in the medieval Georgian painting –  ქართული ხელოვნებისადმი  მიძღვნილი VI საერთაშორისო სიმპოზიუმის მასალები, თბ., 1989
  5. ზენობანის ეკლესიის მოხატულობა, – “მაცნე”, თბ., 1990. N 1, გვ. 161-175;
  6. წმ. ევსტათეს ხილვა შუასაუკუნეების ქართულ ხელოვნებაში, – “ლიტერატურა და ხელოვნება”, თბ.,1990, N 2, გვ. 197-206;
  7. ტაო-კლარჯეთის არქიტექტურა და კედლის მხატვრობა. გრაფიკული დოკუმენტაცია – გამოფენის კატალოგი, თბილისი, 1996. (თანაავტორები დ. ხოშტარია, ნ. ვაჩეიშვილი);
  8. Mittelaltlische Fresken und Mosaiken in Georgien – “Wostok”, Köln, 1996. გვ. 63-64;
  9. ახალი მონაცემები ყინცვისის წმ. ნიკოლოზის ეკლესიის XIII ს-ის მოხატულობის შესახებ, საქართველოს სიძველენი, N 1, თბილისი, 2002. გვ.85- 100;
  10. ხუროთმოძღვრებისა და მხატვრობის ურთიერთმიმართება ყინცვისის წმ. ნიკოლოზის ტაძრის XIII ს-ის მოხატულობაში, ACADEMIA, ტ. 3, თბილისი, 2002, გვ, 63-71;
  11. Conservation of the Kintsvisi wall painting, Deltion, 3, 2002, Thessalonike, გვ. 125-129
  12. ყინცვისის წმ. ნიკოლოზის ტაძრის XIII საუკუნის მოხატულობის სისტემა, ქართული ხელოვნების ნარკვევები, II, თბილისი, 2002, გვ. 25-26;
  13. იერუსალიმის ჯვრის მონასტრის მოხატულობა, ACADEMIA ტ. 5, თბილისი, 2003, გვ. 26-33.  (თანაავტორი მზია ჯანჯალია);
  14. წმ. სილიბისტროს გამოსახულება  ყინცვისის წმ. ნიკოლოზის ტაძრის საკურთხევლის მოხატულობაში – ქართული ხელოვნების ნარკვევები,  III, თბილისი, 2004, გვ. 32-34;
  15. Zur Restauration der mittelalterlichen Baudekmäler,  WOSTOK, Nr. 1,  Berlin, Frühjahr 2005, gv. 27-29;
  16. საღვთისმეტყველო პოლემიკის ასახვისათვის ყინცვისის წმ. ნიკოლოზის ტაძრის მოხატულობაში, საქართველოს სიძველენი, N 6, 2004;  გვ. 116-146;
  17. ქრისტიანობა და ქართული ხელოვნებათმცოდნეობა, კრებულში “ქრისტიანობის 20 საუკუნე საქართველოში”, თბილისი, 2004; გვ. 137-149;
  18. წმ. ნიკოლოზის ცხოვრების ციკლი ყინცვისის მოხატულობაში,  ქართული ხელოვნების ნარკვევები, IV, თბილისი, 2005, გვ. 31-34;
  19. ყინცვისის წმ. ნიკოლოზის ტაძრის მოხატულობის შექმნის ისტორიიდან,  II საერთაშორისო სიმპოზიუმი: ქრისტიანობა ჩვენს ცხოვრებაში: წარსული, აწმყო, მომავალი. თბილისი, 2005, გვ. 199;
  20. ეროვნული ფორმის საკითხი ქრისტიანულ ხელოვნებაში, საქართველოს სიძველენი, N 7-8, 2005, გვ. 211-238;
  21. ძირი იესესი ყინცვისის წმ. ნიკოლოზის ტაძარში, ACADEMIA, ტ. 6-7, 2006. გვ. 41-49;
  22. M. Didebulidze, M. Janjalia, Wall painting of the Jerusalem Holy Cross Monastery, Proceedings of the 21st  International Congress of Byzantine studies, London, 2006; vol. III.  340- 341;
  23. Monuments of medieval wall painting in North-East Turkey (history and present state). Proceedings of the 21st  International Congress of Byzantine studies, London, 2006; vol. III.   London, 2006. 341-342;
  24. ST. Nicholas in the 13th c. mural painting of Kintsvisi church, Georgia, ICONOGRAPHICA, Firenze, VI, 2007, გვ. 61-77;
  25. ყინცვისის წმ. ნიკოლოზის ტაძრის XIII ს-ის დამდეგის მოხატულობის ფერადოვნება. საქართველოს სიძველენი, N 11. გვ. 78-104;
  26. “კედლის მხატვრობა”, წიგნში “ქართული ქრისტიანული  ხელოვნება“(თანაავტორთა ჯგუფი), თბილისი, 2008 წ. გვ. 17-21; 45-49;
  27. Georgian pilgrimage routes and sites, in “Routes of Faith in the Medieval Mediterranean”; Proceedings of an International Symposium, Thessaloniki, 2007;  (Thessaloniki, 2008).  გვ. 145-155;
  28. Ancient Georgian Art (თანაავტორი დ. თუმანიშვილი), Tbilisi, 2008;
  29. „Image of the Three Youths in Furnace on the background of the anti-heretical disputes in the end of the 12th c.“ in the proceedings of the 2nd International Symposium of Georgian Culture, Florence, November 2-9, 2009; Tbilisi, 2011, გვ. 120-126;
  30. ყინცვისის წმ. ნიკოლოზის ტაძრის მოხატულობა თანადროული ბიზანტიური მხატვრობის კონტექსტში, ACADEMIA, 1/2010, 69-88;
  31. დავით კაკაბაძის „ბრეტანი“ და შორეული აღმოსავლეთის ხელოვნება, ACADEMIA, 2/2011, გვ. 36-51;
  32. თამარის დროის კედლის მხტვრობის პროგრამების ერთი იკონოგრაფიული თავისებურება, მაცნე, N 1, 2012, გვ.77-88;
  33. Tao-Klarjeti murals; Interaction of Cultural Traditions, კრებულში: Synergies in visual culture, Festschrift für Gerhard Wolf,  München, 2013; გვ. 215-228;
  34. ქართული ხელოვნებათმცოდნეობის წვლილი ქრისტიანული კულტურის გადარჩენაში საბჭოთა პერიოდში, ლოგოსი, N 7/2013, გვ 103-107;
  35. M. Didebulidze, M. Janjalia, Wall Paintings of the Holy Cross Monastery in Jerusalem, Iberica Caucasica, vol.2,  London, 2014, გვ. 46-66;
  36. Contribution of Georgian Art History to the Saving of Christian Culture in the Soviet Period, in the: Returning to Spirituality; ed.  D. Muskhelishvili, NOVA Publishers, 2015, NY;  გვ. 75-80;
  37. პროვინციულის ცნება შუა საუკუნეების  ქრისტიანულ მხატვრობაში, საერთაშორისო კონფერენციის “მხატვრული ფორმა: ეპოქები და ტენდენციები“ მასალები,  2013 წ. ნოემბერი, თბილისი.  თსუ, 2015; გვ. 49-70;
  38. შუა საუკუნეების მხატვრობა აფხაზეთში, კრებულში: კულტურული მემკვიდრეობა ოკუპაციის პირობებში, სამეცნიერო კონფერენციის მასალები, თბილისი, 2015, გვ.  53-68;
  39. წმ. გიორგისა და წმ. თევდორეს ხატი ნაკიფარიდან, AACADEMIA, 4/2015 გვ. 16-33;
  40. შუა საუკუნეების ქართული კედლის მხატვრობის ძეგლები ტაო-კლარჯეთში. საქართველოს სიძველენი, N 19, 2016; გვ. 32-79;
  41. Art and Architecture in Rustaveli Era, in  The Knight in the Panther’s Skin. A Masterpiece in World Literature, ed.  D. Shemoqmedeli, Nova Publishers, N.Y. 2017. გვ. 213- 228;
  42. იერუსალიმის წმ. ჯვრის მონასტრის ტაძრის კედლის მხატვრობა,  ჯვარი ვაზისა, N 1, თბილისი, 2017. გვ. 138-147;
  43. Cultural interaction in Caucasus and Beyond: investigation issues, in Cultural Interactions in medieval Georgia; ed. by M. Bacci, Th. Kaffenberger, M. Studer, Wiesbaden, 2018, გვ. 27-45;
  44. Didebulidze. D. Tumanishvili, Christian Era, in GEORGIA. History. Culture. Ethnography, editor Anzor Erkomaishvili, NOVA SCIENCE Publishers, 2018. გვ. 75-114;
  45. Representation of Architecture in Medieval Georgian Murals, Bulletin of the Georgian National Academy of Sciences, vol. 13, no.3,2019. გვ. 150-156;
  46. The Tradition of Representation of  the Mother of God in Medieval Georgian Art,   in the book: The Tradition of the Adoration of the Theotokos in the Orthodox Church, editor D. Muskhelishvili, Nova Publishers, NY, 2020, გვ . 205-220.

 

 

 

 

Leave a comment