Author Archives: admin

ხელოვნებათმცოდნე, ცენტრის მეცნიერი თანამშრომელი, მაგისტრი.
სამეცნიერო კვლევის სფერო  – XIX-XX საუკუნეების ქართული ხელოვნება, სოც-რეალიზმი, ქართული სოც-რეალიზმი, ვიზუალური კულტურა, პოპ-კულტურა, რელიგია და ხელოვნება, ხელოვნების ისტორიის იდეოლოგიური და პოლიტიკური საკითხები, ხელოვნების თეორიული საკითხები.
რჩეული ნაშრომები: 1. სოცრეალისტური პრელუდია და ქართული დაზგური ფერწერის მენტალური წვრთნა (1920-1930-იანი წლების დასაწყისი), სპექტრი N1, 2008; 2. კვერცხი თუ ქათამი (უკანონო მშენებლობები თბილისში), შთაბეჭდილება (ლიტერატურა და ვიზუალური ხელოვნება), N3-4, 2009; 3. ,,მშენებლობა ხელოვნების გზით“ (დედაქალაქში მიმდინარე უკანონო მშენებლობები), Ars Georgica,  სერია – B, ინტერნეტ-ჟურნალი,  20 ნოემბერი, 2010; 4. თერგდალეულთა ეპოქის უცნობი პეიზაჟისტი (რომანოზ გველესიანის გრაფიკული ჩანახატები), საქართველოს სიძველენი, N15, 2011.

ხელოვნების ისტორიკოსი,  ცენტრის უფროსი მეცნიერი თანამშრომელი, ხელოვნებათმცოდნეობის კანდიდატი.
სამეცნიერო კვლევის სფერო   –   ქართული ახალი და უახლესი ხელოვნება.
საქმიანობა   –   არასამთავრობო ორგანიზაციის   –   ხელოვნების ინტერდისციპლინური კვლევის ლაბორატორიის  დამფუძნებელი და გამგეობის წევრი;  ხელოვნებისა და კულტურის ინტერდისციპლინური კვლევის ალმანახის “ილიაზდი” დამფუძნებელი და რედაქციის წევრი; ლექტორთა დახელოვნების პროგრამის მონაწილე იელის უნივერსიტეტში (აშშ)  2006-2007 წწ; ხელოვნების ინტერდისციპლინური სწავლების სამაგისტრო პროგრამის თანაშემქმნელი (გერმანულ-კავკასიური უნივერსიტეტი)  2007 წლიდან.
რჩეული ნაშრომები: 1. ქიმერიონის კედლის მხატვრობა – დავით კაკაბაძის კომპოზიცია, ფრესკა, N თბ., 1998; 2. ნახატი ედმონდ კალანდაძის შემოქმედებაში, სპექტრი, N თბ., 1999; 3. XX საუკუნის დასაწყისის თბილისური ავანგარდი, ეკო-დაიჯესტი, IX, თბ., 2000; 4. თბილისის არტისტული ცხოვრება, 1910-1920, ამირანი, თბილისი-მონრეალი, 2001; 5. თბილისის კულტურული ცხოვრება დამოუკიდებელ საქართველოში, ქართული ხელოვნების ნარკვევები, თბ., 2002.

1. დავით კაკაბაძის ფრესკა «შემოქმედი და მუზა» ლიტერატურული კაფე «ქიმერიონის» კედლის მხატვრობიდან,  ფრესკა, 1994;
2. ქართული არქიტექტურა (მიკროფიშების კრებული, ფოტო–საარქივო დოკუმენტაცია)  I-II ტ.  ლეიდენი, 1998;
3. ქიმერიონის კედლის მხატვრობა   –   დავით კაკაბაძის კომპოზიცია,  ფრესკა,  თბ., 1998;
4. თბილისი   –   ძველი და ახალი თბილისის არქიტექტურა, პალიტრა, 1998;
5. ნახატი ედმონდ კალანდაძის შემოქმედებაში,  სპექტრი,  თბ., 1999;
6. ქართული არქიტექტურა (მიკროფიშების კრებული, ფოტო–საარქივო დოკუმენტაცია), V ტ. ლეიდენი, 1999;
7. უახლესი ქართული ხელოვნება, კატალოგი,  თბ.,  2000;
8. ფიროსმანის გავლენა რუსულ ავანგარდზე,  ეკო–დაიჯესტი, VIII, 2000;
9. XX საუკუნის დასაწყისის თბილისური ავანგარდი,  ეკო-დაიჯესტი,  IX,  2000;
10. თბილისის მხატვრული ცხოვრება 1910–1920–იან წლებში,  ამირანი,  თბილისი–მონრეალი, 2001;
11. თბილისის კულტურული ცხოვრება დამოუკიდებელ საქართველოში,  ქართული ხელოვნების ნარკვევები II, თბ., 2002.

ხელოვნებათმცოდნე, ცენტრის უფროსი მეცნიერი თანამშრომელი, ხელოვნებათმცოდნეობის დოქტორი.
სამეცნიერო კვლევის სფერო   –   შუა საუკუნეების ქართული და ბიზანტიური ხელოვნება: ხატები, იკონოგრაფია, ბიზანტიურ-ქართული მხატვრული ურთიერთობები.
საქმიანობა   –   ილია ჭავჭავაძის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ასოცირებული პროფესორი, ამავე უნივერსიტეტში კითხულობს ხელოვნების ზოგადი ისტორიის კურსს.
რჩეული ნაშრომები:  1. К изучению икон средневековой Грузии (По материалам письменных источников), Византийский Временник, вып. 64, 2005; 2. Passion Cycle Triptych, Byzantion, LXXIII,  fasc. 2, 2003;  3. კონსტანტინოპოლის სასწაულმოქმედი სახეები და XI-XIVსს.  ქართული ხატწერა, საქართველოს სიძველენი, N 4-6, 2003-2004; 4. ფერწერული ხატების მოჭედილობა,  ლიტერატურა და ხელოვნება, N 1, 2002; 5. შუა საუკუნეების ქართული ფერწერული ხატების დამკვეთთა ვინაობისათვის, რელიგია, N 1-2, 2000;  6. The True Cross Reliquaries of Medieval Georgia, Studies in Iconography, vol.20, Western Washington University Annual, USA, 1999; 7. ხატის თაყვანისცემის ისტორიისათვის საქართველოში, რელიგია, N1-2, 1999;  8. Some Compositional Characteristics of XIII-XV century Georgian Triptychs, Gesta, No 1,   New York, 1996;  9. ქართული ქრისტიანული ხელოვნება, ხატწერა, თბ., 2008; მეორე გამოცემა 2010   (თანაავტორი); 10. შუა საუკუნეების ქართული ხატწერა, თბ., 2011.

1. სეტის კარედის ქტიტორული წარწერა, მაცნე, N1, 1989;
2. ფერწერული კარედი ზემო სვანეთიდან, ხელოვნება, N10, 1990;
3. წმინდა ჯვრის სანაწილეები საქართველოში, ხელოვნება, N1, 1991;
4. კარედი ხატი უშგულიდან, ხელოვნება, 4-6, 1994;
5. Some Compositional Characteristics of XIII-XV century Georgian Triptychs, Gesta, N1, New York, 1996;
6. ჰეტიმასიის იკონოგრაფიისათვის, რელიგია, 4-6, 1997;
7. ძელი ჭეშმარიტის კულტი – იერუსალიმსა და საქართველოს შორის სულიერი კავშირების ერთი ასპექტი, საერთაშორისო სიმპოზიუმის «თბილისი – იერუსალიმი» მასალები, თბ., 1998;
8. ხატის თაყვანისცემის ისტორიისათვის საქართველოში, რელიგია 1-2, 1999;
9. The True Cross Reliquaries of Medieval Georgia, Studies in Iconography, vol.20, Western Washington University Annual, USA, 1999;
10. Реликварии XIII века из Грузии. Древнерусское искусство. Русь, Византия, Балкания, XIII век, СПБ,1999;
11. Триптих со сценами Страстей Христовых. Памятники искусства, новые открытия, М.,1999;
12. სეტის კარედის ერთი იკონოგრაფიული თავისებურება, თსუ 80 წლისთავისადმი მიძღვნილი სამეცნიერო კონფერენციის მასალები, თბ., 1999;
13. შუა საუკუნეების ქართული ფერწერული ხატების დამკვეთთა ვინაობისათვის, რელიგია 1-2, 2000;
14. ქართული ხატები სინას მთაზე, საერთაშორისო სიმპოზიუმის «ქრისტიანობა, წარსული, აწმყო, მომავალი» მასალები, თბ., 2000;
15. “…მთასა სინასა სადა იხილეს ღმერთი მოსე და ელია…”, ძეგლის მეგობარი, 2 (109), თბ., 2000;
16. Почитание Креста в средневековой Грузии, материалы международной конференции реликвии в искусстве и культуре восточнохристианского мира, М., 2000;
17. ქართული ხატწერა – შესწავლის ისტორია და პერსპექტივები, ქართული ხელოვნების ნარკვევები, I, თბ., 2001;
18. ფერწერული ხატების მოჭედილობა, ლიტერატურა და ხელოვნება, N1, 2002;
19. Georgian Painted Icons of Byzantine Period. Proceedings of the International Conference Byzantine Monuments and World Heritage, Newsletter of EKBMM, 3, 2002;
20. Database for Icon Collections of Georgia, Proceedings of the International Conference Byzantine Monuments and World Heritage, Newsletter of EKBMM, 3, 2002;
21. Passion Cycle Triptych from Ushguli (Georgia), Byzantion, t. LXXIII, fasc. 2, Bruxell 2003;
22. კონსტანტინოპოლის სასწაულმოქმედი სახეები და XI-XIVსს. ქართული ხატწერა, საქართველოს სიძველენი, 4-5, 6, თბ., 2003-2004;
23. 11–ე  საუკუნის საეკლესიო ხელოვნების ზოგიერთი ასპექტი პეტრიწონის ქართველთა მონასტრის ტიპიკონის მიხედვით, ქართული ხელოვნების ნარკვევები, თბ. 2004
24. К изучению икон средневековой Грузии (По материалам письменных источников), Византийский Временник, вып. 64, 2005;
25. მთავარანგელოზთა იკონოგრაფიის ზოგიერთი ასპექტი შუა საუკუნეების საქართველოში, ქართული ხელოვნების ნარკვევები, თბ. 2005
26. “Икона “Собор Архангелов” из церкви Архангелов селения Пхотрери, (Верхняя Сванети, Грузия), Памятники Культуры, Новые Открытия, Москвa, 2006, с. 352-363
27. Икона Богоматери Одигитрии из Ушгули, От царьграда до Белого моря, Сборник статей по средневековому искусству в честь Э.С. Смирновой, Москва 2007, с. 639-651
28. Greece in 18th Century Georgian Traveller’s Account (Timothe Gabashvili, Travels), Philhellenische Studien Band 13, Ausdrucksformen des europaischen und internationalen Philhellenismus von 17.19. Jahrhundert, Herausgegeben von Evangelos Konstantinou, Peter Lang, Frankfurt am Main, 2007, pp. 105-115;
29. სტატიები Православная энциклопедия, Москва (Грузинская иконопись; иконография грузинских царей – Давида IV, Дмитрия I,  Дмитрия II, v. 13, pp. 303-308; 571, 717-718, M. 2006, Греми; иконография великомученника Георгия в грузинском средневековом искусстве; иконография св. Георгия святогорца; изображения Евдемона Чхетисдзе; иконография св. Евстафия в грузинском средневековом искусстве, т. 10, с. 690-69, 1000, и т. д., M. 2005
30. ბიზანტიურ-ქართული ხატწერის ურთიერთმიმართებისათვის, ბიზანტინოლოგია საქართველოში, თბ. 2007
31. საკუთარი გზის ძიებაში (რამდენიმე დაკვირვება ლევან მარგიანის სემოქმედებაზე), სპექტრი, 1–2, 2007
32. Precious metal revetments on Georgian painted icons: Some Observations on a Devotional Practice, Caucasus Journal of  Social Sciences, University of Georgia, vol.1 issue 1, 2008
33. Making the Image: Greece in Modern Georgian Art”, Das Bild Griechenlands im Spiegel der Volker (17 bis 20 Jahrhundert), Philhellenische Studien, Band  Peter Lang, Frankfurt am main, 2008, pp. 339-349
34. შუა საუკუნეების ქართული ხატწერის ერთი იკონოგრაფიული თემის ინტერპრეტაციისათვის, საქართველოს სიძველეები, N12, 2008,
35. რამდენიმე ფერწერული ხატი ქვემო სვანეთიდან, ქართული ხელოვნების ნარკვევები, თბ. 2008
36. ქართული ქრისტიანული ხელოვნება, ხატწერა, თბ.,2008; მეორე გამოცემა – 2010 (თანაავტორი);
37. შუა საუკუნეების ქართული ხატწერა, თბ., 2011
38. Icons as relics – Re-interpreting Repoussé Revetments of Devotional images in Medieval Georgia, Iconographica, Rivista di iconografia medievale e moderna, X, (2011), pp. 47-57;
39. Les trésors monastiques de la Géorgie médiévale – la construction de l’identité culturelle, Proceedings of Colloque international. L`Europe et le Caucase – Relations interrégionales et la question de l`identité, Tbilisi 2012, pp. 240-252;
40. სამეფო იკონოგრაფია და ღვთაებრივი მფარველობის იდეა თამარის ეპოქაში (ბერთუბნის ფრესკის ინტერპრეტაციისათვის), პოლიტიკური თეოლოგია მოდერნულობამდე და მოდერნულობის შემდეგ, რედ. გ. ზედანია, თბ. 2012, გვ. 234–256;
41. სინის მთის წმ. ეკატერინეს მონასტრის ქართული ფერწერული ხატების მხატვრული სისტემები: უფლის სასწაულებისა და ვნებების ამსახველი იოანე თოხაბის ხატი, უცხოეთის ქართული მემკვიდრეობა – მასალები, თბ., 2013 წ., 369-380;
42. ზარზმის ფერისცვალების ხატის თაყვანისცემის ისტორიისათვის, საქართველოს სიძველეები, N15, 2013, გვ. 33–48;
43. Fresco Icons on Facade of Upper Svaneti Churches, kadmosi, N6 2014, 50-95;
44. Painted Icons of Georgia (11th-14th cc), Medieval Painting in Georgia, Local Stylistic
    Expression and Participation to Byzantine Oecumenicity, ed. S. Kalopissi, M. Panajotidi, National Kapodistrian University of Athens, Department of Archaelogy and History of Art, Athens, 2014;
45. ხატი: კულტი და ხელოვნება, ილიას სახლემწიფო უნივერსიტეტის გამომცემლობა, თბ. 2014

ხელოვნების ისტორიკოსი,  ცენტრის მეცნიერი თანამშრომელი.
სამეცნიერო კვლევის სფერო  –   ქართული ხუროთმოძღვრული მემკვიდრეობის ძეგლების ისტორიულ-არქიტექტურული კვლევა მათი რესტავრაციის პროცესში; თბილისისა და საქართველოს სხვა ქალაქების ურბანული მემკვიდრეობის შესწავლის, გადარჩენისა და რეაბილიტაციის საკითხები.
საქმიანობა   –   საბუნებისმეტყველო ლიცეუმის ისტორიისა და ხელოვნების ისტორიის პედაგოგი;  არასამთავრობო ორგანიზაცია “საზოგადოება და კულტურული მემკვიდრეობა” (ასოციაცია) ერთ-ერთი დამფუძნებელი; თბილისის ურბანული მემკვიდრეობის შემსწავლელი ჯგუფის ხელმძღვანელი; ICOMOS-ის საქართველოს ეროვნული კომიტეტის წევრი.
რჩეული ნაშრომები: 1. ვეჯინის სამონასტრო კომპლექსი, სამეცნიერო შრომების წელიწდეული, II, 1996; 2. ქვემო ქართლის XII-XIII სს. დარბაზულ ეკლესიათა ზოგიერთ ნიშან-თვისებათა შესახებ, სამეცნიერო შრომების წელიწდეული, III, 1998; 3. ახლად აღმოჩენილი ეკლესია სოფ. განთიადთან, სამეცნიერო შრომების წელიწდეული, IV-V, 2001; 4. სახლი თბილისის ანჩისხატის უბანში (შავთელის ქუჩაზე), თბ., 2006; 5. სამთავრო, თბ., 2008.